MUSTAFA USTA
Sinop’ta balık satıcılığı yapan Mert Kanal, balık fiyatlarının yüzde yüz arttığını belirterek, “Balığı içine koyduğumuz kutu bile zamlandı. Vatandaşın balık alım gücü de düştü. Hani diyorlar ya ‘Dövizle alakası yok hiçbir şeyin’, yani nasıl olmaz? Şu kutunun hammaddesi bize Çin’den geliyor" dedi.
Sinop’ta balık satıcılığı yapan Mert Kanal, TL’nin yabancı paralar karşısında değer kaybetmesinin piyasadaki her şeyi olumsuz etkilendiğini söyleri. Kanal, balığın konulduğu kutunun bile yurt dışından geldiğini, artan fiyatlardan dolayı insanların en ucuz balığı dahi alamadıklarını belirtti.
BALIK FİYATLARI İKİ KATINA ÇIKTI
Kanal, ANKA Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Doların artmasıyla beraber her şey etkilendi. Sadece balık değil, piyasadaki bütün ürünler, dolara bağlı olarak, dövize bağlı olarak yükseliyor. Örnek vereyim; şuradaki şu kutu 3 TL’ idi. Bu boş kutu 15 TL oldu. Balığı içine koyduğumuz kutu bile zamlandı. Şimdi bu levrek balığı, çupra balığı, bunlar ihracata giden balıklar. Yurt dışına gidiyor bu balıklar. İtalya’ya gidiyor, Yunanistan’a gidiyor, İspanya’ya gidiyor. Neyle gidiyor; dolarla gidiyor, euro ile gidiyor. Euro ile gittiği zaman, şimdi yurt dışına gönderdiği euro fiyatına da biz bunu almak zorunda kalıyoruz. Çünkü adam bunu bize niye ucuza versin? Aldığımız zaman da ne oluyor; 2 ay önce sattığımız levrek balığı 40 TL iken bugün 80 TL ile satılıyor. Çupra keza 35 TL iken 70 TL’ye çıkıyor. Şu an biz, bunlardan eskiden 10’ar kutu getiriyorduk, 15’er kutu getiriyorduk, şimdi 1’er kutu getiriyorlar. İnsanların alım gücü de düştü. Ona bakarsa yine en ucuz şu an balık, ama bunu bile insanların alacak paraları yok. Levrek balığının kilosu 70 TL. Bu da bir boy büyüğü, 90 TL oldu. Vatandaşın balık alım gücü de düştü, bir tek vatandaş değil, amiri, memuru herkesin, bu dövizdeki yükselme sebebiyle bütün herkesin alım gücü düştü. Çünkü her şey dolara bağlı. Her şey dövize bağlı. Hani diyorlar ya ‘Dövizle alakası yok hiçbir şeyin’, yani nasıl olmaz. Şimdi dediğim gibi, şu kutunun hammaddesi bize Çin’den geliyor. Neyle geliyor, dolarla geliyor. Biz bunu işliyoruz fabrikamızda."
“İŞİN İÇİNDEN ÇIKAMIYORUZ”
Kanal, "Elektrik parası yükseliyor. Enerji neyle geliyor, dövizle geliyor. Doğal gaz neyle geliyor, dövizle geliyor. Bakın, ışıkları adet adet yakmaya başladık dükkanımızda. Lazım olmayanları kapatıyoruz, fazla elektrik parası gelmesin diye. Bu fatura, eskiden bana 3 bin TL gelen fatura, şimdi 7 bin TL geliyor. İşin içinden çıkamıyoruz. Karşıda buz makinam arıza yaptı. Bu makinanın bir contası, alması değiştirmesi 10 bin TL’ye mal oldu. Eskiden bu, 3 bin TL’ye yaptırıyorduk, şimdi yaptıramıyoruz" dedi.
“ŞİMDİ İŞİN İÇİNDEN BİZ NASIL ÇIKALIM”
Ekonomik krizden sadece balığı değil, birbirine bağlı olarak her sektörün etkilendiğini belirten Kanal, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Balıktan bahsediyoruz. Balık da dolaylı olarak başka şeyleri etkiliyor. Üst katlarımız bizim restoranlarımız. Restoran olunca ne oluyor, yukarıda servis ettiğimiz balıkların fiyatlarında değişiklik oluyor. Diğer ürünlerde de değişiklik oluyor. Bakın, bu, bizim şu an ki menümüz. Bakın, şu balık çorbası yazın başındayken 17 TL iken yazın ortalarında 20 TL oldu. Şimdi biz bunu 25 TL yaptığımız halde, içinde et balığı kullanıyoruz, 25 TL olmasına rağmen çorbadan zarar ediyorum. Şu kabak tatlısı 20 TL idi. 25 TL oldu, böyle olmasına rağmen zarar ediyorum. Neden şekere zam geldi? Bırakın zammın gelmesi, şeker bulamıyorsun. 1 kilo balığı 10 TL’ye pişiriyorduk. Şimdi 20 TL’ye pişiriyoruz. Ama yine olmuyor, neden? Yağın fiyatı 120 TL, 130 TL oldu. Şimdi işin içinden biz nasıl çıkalım? Vatandaş nasıl çıksın? Dar gelirli vatandaş, hele ki dar gelirli vatandaş nasıl çıksın? Allah herkese yardım etsin.”